Nog niet zo lang geleden schreef ik een blog over de keuze om te switchen van wetenschap naar wetenschapscommunicatie. Het was leuk om te zien hoeveel positieve reacties hierop kwamen. Mensen wensten me succes en sommigen lieten weten dat ze zelf ooit een vergelijkbare stap hadden gemaakt. Er was ook iemand die schreef dat veel kwaliteiten die men opdoet vanuit het onderzoek net zo van toepassing zijn in het ondernemen. Dat zette me aan het denken. Ik zag zelf een onderzoeker en een ondernemer als twee totaal verschillende rollen. Niet voor niets stond ik nieuwsgierig maar ook een beetje angstig tegenover het aannemen van de rol als ondernemer. Hebben deze twee functies misschien meer met elkaar gemeen dan ik in eerste instantie dacht? Ik ben erop gaan letten en hoewel ik nog niet zo lang aan het ondernemen ben, zie ik inderdaad interessante overeenkomsten.
Werken op de grens van het bekende met het onbekende
Voor een onderzoeker is nieuwsgierigheid een drijvende kracht. Een onderzoeker gaat verder dan wat al bekend is, zoekt en test door, bouwt voort op wat al bestaat om uiteindelijk steeds beter te begrijpen hoe de mens, de maatschappij of de economie in elkaar zit. Nieuwsgierigheid en de drang naar vooruitgang is dus wat een wetenschapper drijft. In mijn nieuwe rol merk ik ook dat ik vooruitkom door vernieuwing, de wil om te ontdekken en op zoek te gaan naar iets wat net anders is dan wat al bestaat. Als ik dat niet zou doen, zou ik producten en diensten aanbieden die al bestaan. Daarmee val ik niet op en breng ik het veld van wetenschapscommunicatie ook niet verder. Als onderzoeker heb ik geleerd om vooruit te denken, verder te willen komen, op zoek te gaan naar vernieuwing, en ik merk dat dat in de rol van ondernemer goed van pas komt.
Aaneenschakeling van experimenten
Ontwikkelingen in de wetenschap zijn vaak gebaseerd op de uitkomsten van een experiment. Het begin is een hypothese – een stelling die nog niet bewezen is – en die wordt vervolgens getoetst. Uit dat experiment blijkt dan of de hypothese waar is of niet. Het experiment ‘lukt’ óf de resultaten laten zien dat er iets anders nodig is. En zo worstelt een wetenschapper zich door bevestigingen en verwerpingen. Niet zo gek veel anders is het ontwikkelen van een product of dienst. Ook dat begint met een idee, een aanname, een veronderstelling. Maar het zal zich nog moeten bewijzen. In zekere zin is het ontwikkelen van een product of dienst ook een aaneenschakeling van experimenten, een zoektocht naar een vorm die werkt en die gepaard gaat met vallen en opstaan. Dat vraagt overigens om een flinke dosis doorzettingsvermogen, een andere interessante overeenkomst tussen onderzoeker en ondernemer.
Belang van vrijheid
Voor veel ondernemers is vrijheid dé reden om te starten met een eigen bedrijf. Vrijheid in de zin van: doen wat je echt graag wil en kan, samenwerken met wie je echt graag samenwerkt, maar ook vrijheid in de zin van financiële vrijheid. Vrijheid speelt ook een belangrijke rol in het werk van veel wetenschappers. Academische vrijheid wordt als essentieel gezien voor goede, innovatieve en kritische wetenschapsbeoefening (KNAW, 2021). Daarbij gaat het om de vrijheid om als onderzoeker zelf een onderzoeksthema te kunnen kiezen, zelf te bepalen welke onderzoeksvragen -en methoden gebruikt worden om het onderzoek uit te voeren en de vrijheid om onderzoeksresultaten naar buiten te brengen. Hoewel de vrijheid binnen de academische wetenschap zeker niet onbegrensd is, is het een belangrijk goed binnen de wetenschap. Als onderzoeker heb ik ook altijd genoten van de inhoudelijke vrijheid. Het heeft me geleerd om buiten kaders te denken en tegelijkertijd zelfkritisch te zijn. Een vaardigheid die ik ook nu goed kan gebruiken.
Van denken naar durven
Al met al kan ik in mijn nieuwe rol terugvallen op een aantal voor mij bekende vaardigheden. Gelukkig maar. Al zijn er uiteraard ook een aantal grote verschillen. Eén van de grootste uitdagingen voor mij is om niet té lang na te denken, maar sneller over te gaan tot actie. Ook als een idee nog niet perfect uitgewerkt is en er nog onzekerheden zijn. Als onderzoeker stonden lef en durf niet zo hoog op de lijst van essentiële eigenschappen, maar des te meer heb ik die nu als ondernemer nodig. Hoog tijd dus om daar in te gaan investeren.
Bronvermelding:
KNAW (2021). Academische vrijheid in Nederland – een begripsanalyse en richtsnoer. Amsterdam, KNAW
Comments