Als je als onderzoeker aan wetenschapscommunicatie denkt, denk je wellicht al gauw aan een praatje voor een publiek buiten je vakgebied, aan een interview voor de krant, radio of tv. Misschien denk je aan een blog, of zelfs aan een wetenschapsvlog. Er bestaan echter nog veel meer vormen van wetenschapscommunicatie. Ter inspiratie laat ik de komende tijd een aantal de revue passeren. Dit keer: FameLab.
Een 3-minuten pitch over een wetenschappelijk onderwerp, dat is de voorwaarde om mee te kunnen doen aan de internationale wetenschapscommunicatiewedstrijd ‘FameLab’. Ooit begonnen in Engeland, maar inmiddels doen meer dan 30 landen mee. Een leuke én laagdrempelige manier voor jonge wetenschappers om kennis te maken met wetenschapscommunicatie. Maar hoe vertel je in slechts drie minuten over je onderzoek op zo’n manier dat het toegankelijk is voor een breed publiek?
3 minuten, 3 pitches, 3 onderdelen
Vorig jaar deed ik zelf mee aan FameLab en won uiteindelijk de Nederlandse finale. Meedoen aan FameLab was niet alleen ontzettend leuk, ik leerde ook hoe je eigenlijk een wetenschapspitch in elkaar zet. Wat me het meest is bijgebleven na het geven van drie wetenschapspitches, is dat het begin, het midden en het einde van een pitch verschillende doelen en verschillende uitdagingen hebben.
Door mee te doen aan FameLab ontdekte ik dat een pitch begint bij het publiek. Als wetenschapper ben je vaak geneigd direct de diepte in te duiken. Maar daarmee riskeer je dat je de aandacht van het publiek meteen verliest. Nu begrijp ik dat het begin van een goede pitch draait om verbinding maken met het publiek. Dat kan bijvoorbeeld door te beginnen met informatie waar het publiek wél bekend mee is of met een persoonlijke anekdote. Dan het middenstuk. Daarin begeleid je als het ware je publiek stapje voor stapje naar de kern van je onderzoek. De uitdaging hier is dat elk stapje te volgen moet zijn voor een publiek dat niet bekend is met het onderwerp. Kleine stapjes maken dus, met hier en daar een korte pauze. Tot slot het einde, mijn favoriete gedeelte. Dit is een mooi moment om je onderzoek op zo’n manier samen te vatten dat het publiek achterblijft met een idee, hoop of de motivatie voelt om iets te veranderen. Dat klinkt als een behoorlijke opgave, maar eigenlijk komt het weer neer op connectie maken met het publiek. Waarom is jouw onderzoek relevant voor het publiek? Niet per se makkelijk en niet iets wat de meeste wetenschappers gewend zijn om te doen, maar het vergroot de kans dat het verhaal beklijft en doorverteld wordt.
Voor elke wetenschapper een vorm van wetenschapscommunicatie
Een goede wetenschapspitch kan elk gesprek met iemand buiten je vakgebied makkelijker maken. Je hebt altijd een kort en krachtig verhaal achter de hand om op terug te vallen. Dat maakt de tijdsinvestering die aan zo’n pitch voorafgaat het zeker waard. Nu zal het schrijven en geven van een pitch niet bij elke wetenschapper passen. Maar het mooie is, er bestaan zoveel verschillende vormen van wetenschapscommunicatie. Van tv, radio, -en krant-interview, tot blog, vlog, dans en pitch. Het is aan jou als wetenschapper om te ontdekken welke vorm van wetenschapscommunicatie het beste bij jou én je onderzoek past.
Meer weten over mijn persoonlijke tips voor een goede wetenschapspitch? Bekijk dan hier mijn video.